Kelas 10: Serat Wedhatama

         Serat Wedhatama yaiku karya sastra kang kaanggit dening KGPAA. Mangkunegara IV. Panjenengane mijil tanggal 1 sapar jimakir 1736 taun Jawa, utawa 1809 M kanthi nduweni jeneng Raden Mas Sudiro. Nalika isih enom panjenengane didadekake dadi Prajurit ana ing Legium Mangkunegaraan, lan diwenehi jejibahan dening Mbahe Sri Mangkunegara II kanggo numpes mungsuh kumpeni VOC.

      Nalikane panjenengane wis ngancik gelar Mayor infanteri, panjenengane banjur dikukuhke dadi Mahapatih ana ing Mangkunegaran. Banjur ora suwi uga Jumeneng nata dadi Pangeran kanthi jeneng KPH Kanjeng Pangeran Harya) Gandakusuma, lan ganteni Sri Mangkunegara III kang wus seda lan njipik gelar KGPAA (Kanjeng Gusti Pangeran Adipati Arya) Sri Mangkunegara IV.

        Serat Wedhatama isine yaiku ngenani ajaran kang sumbere saka budaya lan ajaran Jawa kang wus dilalekke. Minangka karya kang nduweni nilai ajaran, Serat Wedhatama bisa diarani minangka larya sastra kang ora dipangan jaman. Tegese ajaran kang ana ing njero serat Wedhatama ki bisa didadekke patokan kang gambarake pendidikan karakter budaya Jawa.

     Serat Wedhatama iki katulis kanthi wangun tembang macapat kang kadhapuk saka pupuh I tembang pangkur 14 pada, pupuh II tembang sinom 18 pada, pupuh III tembang pocung 15 pada, pupuh IV tembang gambuh 45 pada, lan pupuh Kinanthi 18 pada.

       Pangkur kalebu salah sawijine jinis tembang macapat kang nduweni watek kuat, prakasa, lan ati kang gumedhe. Tembang pangkur uga nduwene jeneng jangkep yaiku nyimpang lan mungkur, ing ngendi manungsa wus wiwit nyimpang utawa nyingkir saka panguripan ing donya lan luwih nyedhakkake diri marang gustine. Ana ing serat wedhatama iki kawiwitan gunakake tembang macapat pupuh pangkur kanthi 14 pada (bait).

Cuplikan Tembange ana ing ngisor iki:

01

Mingkar-mingkuring ukara

akarana karenan mardi siwi

sinawung resmining kidung

sinuba sinukarta

mrih kretarta pakartining ilmu luhung

kang tumrap ing tanah Jawa

agama ageming aji.


02
Jinejer ing Weddhatama

mrih tan kemba kembenganing pambudi

mangka nadyan tuwa pikun

yen tan mikani rasa

yekti sepi sepa lir sepah asamun

samasane pakumpulan

gonyak-ganyuk nglelingsemi.

03
Nggugu karsane priyangga

nora nganggo peparah lamun angling

lumuh ingaran balilu, uger guru aleman

nanging janma ingkang wus waspadeng semu

sinamun samudana

 sesadoning adu manis.

04
Si pengung nora nglegewa

sangsayarda denira cacariwis

ngandhar-andhar angendukur

kandhane nora kaprah, saya elok alangka longkangipun

si wasis waskitha ngalah

ngalingi marang sipingging.

05
Mangkono ilmu kang nyata

sanyatane mung we reseping ati,

bungah ingaran cubluk

sukeng tyas yen den ina

nora kaya si punggung anggung gumunggung

ugungan sadina dina

aja mangkono wong urip.


Mangga kagem presensi harian lan tugas klik link ana ing ngisor iki:

Link, Lur...

Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Kelas 8: Struktur Teks Wawancara

 Struktur Teks Wawancara: Struktur teks wawancara kedadeyan saka telung perangan kang tegese yaiku: 1. Definisi Umum Yaiku perangan pebuka ing wacan kang isine ngenani pangertene samubarang kang arep dirembug. 2. Definisi Bagian Yaiku perangan wacan kang isine ngandharake bab-bab kang luwih mirungan lan luwih cetha ngenani samubarang kang dirembug. 3. Definisi Manfaat Yaiku perangan wacan kang isine ngenani mupangate (manfaat) lan pigunane samubarang kang dirembug. Jenis-jenise Wawancara: a. Wawancara Bebas Yaiku wawancara kang susunan pitakone ora ditemtokake luwih dhisek lan kang diomongake gumantung marang swasana wawancara. b. Wawancara Indhividual  Yaiku wawancara kang ditindakake sawijining pawongan (pewawancara) kanthi responden tunggal. c. Wawancara konferensi Yaiku wawancara antarane pawongan tunggal klawan responden kang akeh utawa kosok baline. d. Wawancara binuka (terbuka) Yaiku wawancara kanthi wewaton pitakonan kang ora kawates wangsulane. e. Wawa...
Baca selengkapnya

Kelas 7: Teks Narasi Wayang

 Teks crita wayang kalebu teks narasi. Titikane teks narasi, kaya ing ngisor iki: a. Wujude wacan narasi bisa dideleng saka perangan wewangunan utawa struktur sing bisa mangun wacan lan perangan basa kang dumadi saka panganggone tembung, lan ukara. 1) Struktur wacan narasi dumadi saka orientasi, komplikasi, klimak, resolusi, reorientasi, lan koda/amanat. 2) Unsur basa, utawa wujud basane wacan narasi arupa tembunge, ukarane, lan wangune paragraf. Ing kalodhangan iki mligi ngenani tembung lan ukara sing dadi cirine wacan narasi, yaiku arupa tembung, ukara paesan utawa basa rinengga, lan unggah-ungguh basa. b. Tujuan panulisan lan pamacane wacan narasi kuwi kanggo panglipur sing bisa dijupuk pesan moral/nilai budi pekerti, lan hikmahe. c. Fungsi wacan narasi saliyane wujud medhar gagasan lan ide, uga kanggo marisake nilai budi pekerti luhur. Kang ana sajrone Stuktur Teks Narasi Orientasi, sudut pandhang/pamawas lan pengenalan utawa tetepungan, maksude pamawas utawa tetepungan karo t...
Baca selengkapnya

Kelas 8: Cerita Cekak (Cerkak)

1 . Pangerten Cerkak Cerkak mujudake salah sawijine jinis karya sastra kang maparake kisah utawa crita ngenani pawongan  janggkep klawan masalahe liwat tulisan cendhak utawa ringkes. Cerkak bisa uga ditegesi sawijining karangan fiktif kang isi panguripaning pawongan,kang dicritakake kanthi cekak utawa ringkes, lan mung munjer marang siji paraga wae. 2. Teks Cerkak Wacan ing ngisor iki wacanen kang titi! SAWIJINING WENGI ING MALIOBORO Jam sanga kurang seprapat, Arul wis cepak-cepak arep mangkat. Klambi kothak-kothak lengen dawa, clana jeans kluwus ning resik, lan sepatu loakan merk Nike olehe tuku ing pasar Beringharjo, kabeh wis dienggo. Senajan mung arep ngamen, ora ana eleke yen nyandhang pantes. Idhep-idhep kanggo ngajeni wong sing dingameni, mengkono panglocitane batine. Rampung dandan, Arul njupuk gitar sing gumlethak ing peturon, banjur jumangkah metu saka omah. Angin wengi semilir, nggawa ganda amrik kembang sedhep malem. Mbulan satampah lan lintang-lintang abyor ma...
Baca selengkapnya