Kelas 7: Tembang Macapat


Macapat yaiku tembang utawa guritan Jawa. Tembang macapat cacahe ana 11, yaiku:

1. Maskumambang

Ora ana wong tuwa kang ora seneng nalika putrane lair ing donya iki. Saben dina polahe putrane bias nggawe bungahe ati. Mula tembang maskumambang iki nyritakake ngenani rasa pangrasane wong tuwa nalika putrane lair.

2. Pocung 

Pocung utawa pocong yaiku manungsa kang wis mati lan pungkasane dibungkus kain kafan. Bab iku kang matesi antarane urip kang panas lan rusak karo urip kang sejati. 

3. Megatruh

Megatruh saka tembung megat lan ruh. Tegese ucule roh saka raga. Yen wis kedadeyan kaya mangkene mula manungsa bakale mati. Yen wis mati ora bisa ngapiki uripe maneh. 

4. Gambuh

Gambuh yaiku gampang nambuh, sikap kang angkuh lan acuh sarta kaya-kaya wis dadi wong kang teguh. Durung pinter nanging wis rumangsa pinter, mula ndadekake wong iki ora bias mbedakake endi sing bener lan endi sing salah.

5. Mijil

Mijil tegese lair. Sawise 9 sasi bayi ana guwa garbane sang ibu, si jabang bayi bakale lair ing donya. Mula tembang mijil nyritakake ngenani laire pawongan ana ing donya.

6. Durma

Durma tegese harimau utawa macan. Mula tembang macapat durma iki digunakake nalika ing swasana medeni.

7. Pangkur 

Nalika wis tuwa, tuwuh rasa nyesel sajrone urip iki. Kena ngapa ora digawe apik. Yen wis nyesel ora bisa mbaleni ing jaman kepungkur. Ing kene manungsa mung bisa donga marang Gusti kang murbeng dumadi.

8. Asmaradana

Asmaradana saka tembung asmara kang tegese tresna. Kabeh kang dipengini kudu bias digayuh. Kabeh iku krana rasa tresnane marang bab tartamtu. Mula tembang asmaradana iki nyritakake ngenani asmara. 

9. Sinom

Sinom tegese enom. Bayi kang wis lair ngrembaka dadi remaja. Para wong tuwa mesthi ndedonga marang Gusti supaya putrane ora kena godha nalika remaja. Mula tembang sinom nyritakake ngenani dongane para wong tuwa kanggo anake kang ngancik remaja.

10. Kinanthi

Kinanthi tegese dianti-anti. Bayi kang lair dianti-anti isa dadi wong kang diwasa. Putra kang lair dadi pengarep-arepane wong tuwa. Mula tembang kinanthi iki nyritakake pengarep-arepane wong tuwa marang anak.

11. Dhandhang gula

Bayi kang lagi lair mau tuwuh dadi remaja lan pungkasane diwasa. Kabeh kang durung nate dilakonikepengin dilakoni nalika wis diwasa. Mula tembang dhandhang gula nyritakake lamunane wong kang wis diwasa.


2. Struktur Tembang Macapat 

Karya sastra macapat biyasane diperang dadi pirang-pirang pupuh lan pupuh-pupuh iku mau diperang dadi pada. Saben pupuh nggunakake metrum kang padha. Metrum iki digunakake miturut watak tembang kang digunakake.

Tembang Macapat uga dumadi saka Guru Gatra, Guru lagu, lan Guru wilangan. Guru gatra yaiku akehe gatra (baris) sajrone tembang macapat. Guru lagu yaiku dong dinge utawa pungkasane swara ana ing saben gatra tembang Macapat. Pungkasan yaiku guru wilangan yaiku cacahe suku kata sing ana saben baris tembang macapat.


Kanggo dina iki cukup materi wae, mangga isi presensi dibawah ini:

Link Presensi



Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Kelas 8: Struktur Teks Wawancara

 Struktur Teks Wawancara: Struktur teks wawancara kedadeyan saka telung perangan kang tegese yaiku: 1. Definisi Umum Yaiku perangan pebuka ing wacan kang isine ngenani pangertene samubarang kang arep dirembug. 2. Definisi Bagian Yaiku perangan wacan kang isine ngandharake bab-bab kang luwih mirungan lan luwih cetha ngenani samubarang kang dirembug. 3. Definisi Manfaat Yaiku perangan wacan kang isine ngenani mupangate (manfaat) lan pigunane samubarang kang dirembug. Jenis-jenise Wawancara: a. Wawancara Bebas Yaiku wawancara kang susunan pitakone ora ditemtokake luwih dhisek lan kang diomongake gumantung marang swasana wawancara. b. Wawancara Indhividual  Yaiku wawancara kang ditindakake sawijining pawongan (pewawancara) kanthi responden tunggal. c. Wawancara konferensi Yaiku wawancara antarane pawongan tunggal klawan responden kang akeh utawa kosok baline. d. Wawancara binuka (terbuka) Yaiku wawancara kanthi wewaton pitakonan kang ora kawates wangsulane. e. Wawa...
Baca selengkapnya

Kelas 7: Teks Narasi Wayang

 Teks crita wayang kalebu teks narasi. Titikane teks narasi, kaya ing ngisor iki: a. Wujude wacan narasi bisa dideleng saka perangan wewangunan utawa struktur sing bisa mangun wacan lan perangan basa kang dumadi saka panganggone tembung, lan ukara. 1) Struktur wacan narasi dumadi saka orientasi, komplikasi, klimak, resolusi, reorientasi, lan koda/amanat. 2) Unsur basa, utawa wujud basane wacan narasi arupa tembunge, ukarane, lan wangune paragraf. Ing kalodhangan iki mligi ngenani tembung lan ukara sing dadi cirine wacan narasi, yaiku arupa tembung, ukara paesan utawa basa rinengga, lan unggah-ungguh basa. b. Tujuan panulisan lan pamacane wacan narasi kuwi kanggo panglipur sing bisa dijupuk pesan moral/nilai budi pekerti, lan hikmahe. c. Fungsi wacan narasi saliyane wujud medhar gagasan lan ide, uga kanggo marisake nilai budi pekerti luhur. Kang ana sajrone Stuktur Teks Narasi Orientasi, sudut pandhang/pamawas lan pengenalan utawa tetepungan, maksude pamawas utawa tetepungan karo t...
Baca selengkapnya

Kelas 8: Cerita Cekak (Cerkak)

1 . Pangerten Cerkak Cerkak mujudake salah sawijine jinis karya sastra kang maparake kisah utawa crita ngenani pawongan  janggkep klawan masalahe liwat tulisan cendhak utawa ringkes. Cerkak bisa uga ditegesi sawijining karangan fiktif kang isi panguripaning pawongan,kang dicritakake kanthi cekak utawa ringkes, lan mung munjer marang siji paraga wae. 2. Teks Cerkak Wacan ing ngisor iki wacanen kang titi! SAWIJINING WENGI ING MALIOBORO Jam sanga kurang seprapat, Arul wis cepak-cepak arep mangkat. Klambi kothak-kothak lengen dawa, clana jeans kluwus ning resik, lan sepatu loakan merk Nike olehe tuku ing pasar Beringharjo, kabeh wis dienggo. Senajan mung arep ngamen, ora ana eleke yen nyandhang pantes. Idhep-idhep kanggo ngajeni wong sing dingameni, mengkono panglocitane batine. Rampung dandan, Arul njupuk gitar sing gumlethak ing peturon, banjur jumangkah metu saka omah. Angin wengi semilir, nggawa ganda amrik kembang sedhep malem. Mbulan satampah lan lintang-lintang abyor ma...
Baca selengkapnya